Het internationale onderzoekscollectief Bellingcat heeft acht nieuwe namen gepubliceerd van Russen en Oekraïense opstandelingen die direct of indirect betrokken waren bij het neerhalen van vlucht MH17. Bellingcat maakt niet duidelijk wie exact het bevel gaf voor het afvuren van de Buk of wie op de knop van de lanceerinstallatie drukte.
Een van de nieuwe namen is die van Valeri Stelmakh. Hij zou degene zijn die zijn commandant vlak voor de fatale aanval met een Buk-raket telefonisch meldde dat er een vliegtuig aankwam.
Een ander is Oleg Poelatov, de tweede man achter generaal-majoor Sergej Doebinski bij de militaire inlichtingendienst van de Oost-Oekraïense opstandelingen. De Russen Doebinksi en Poelatov speelden in juli 2014 een belangrijke rol bij het vervoer van de Buk-installatie van Rusland naar Oost-Oekraïne en weer terug. Ook een zekere Leonid Karchenko zou bij dat vervoer essentieel zijn geweest.
Persconferentie
Bellingcats rapport komt enkele uren voor een persconferentie in Nieuwegein van het internationale onderzoeksteam JIT, dat daar nieuwe ontwikkelingen in het strafrechtelijke onderzoek presenteert. Op dit moment informeert dit Joint Investigation Team nabestaanden achter gesloten deuren. Volgens de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken zal het JIT vier namen bekendmaken van verdachten die mogelijk worden vervolgd.
Bellingcat heeft de afgelopen jaren zijn bevindingen steeds gedeeld met het JIT, dat na uitgebreid strafrechtelijk onderzoek later herhaaldelijk tot dezelfde conclusies kwam.
"Er komt een vogeltje"
Centraal in het nieuwe Bellingcat-rapport staan de 150.000 telefoongesprekken die de Oekraïense veiligheidsdienst rond de MH17-ramp opving. De tekst van de waarschuwing voor een naderend toestel aan rebellenleider Igor Bezler was al eerder boven water gekomen: "Er komt een vogeltje uw kant opgevlogen." Bezler geeft zijn ondergeschikte die dit meldt vervolgens het bevel om dit ook "hogerop" door te geven. Een paar minuten later werd vlucht MH17 neergehaald.
Bellingcat identificeert deze eerste beller nu dus als Valeri Stelmakh, een leider van een Oost-Oekraïense militie. Het onderzoekscollectief noemt zijn rol in het neerhalen van MH17 "heel belangrijk", omdat hij de eerste officier is die vlak voor de aanval de Boeing meldt als een mogelijk doelwit, zonder dat hij erbij opmerkt dat het ook om een passagierstoestel zou kunnen gaan.
Niet duidelijk wordt uit het Bellingcat-materiaal wie de persoon "hogerop" is die hij na Bezler heeft gebeld, ervan uitgaande dat hij diens bevel heeft gevolgd. En dus ook niet of deze persoon degene is die het bevel tot het afvuren van de Buk heeft gegeven.
Eerder concludeerde het JIT dat het ervan uitgaat dat de Buk-raket waarmee het toestel werd neergehaald afkomstig was van een installatie van een brigade van het Russische leger. Nederland stelde Rusland daarom in mei vorig jaar aansprakelijk voor zijn aandeel in het neerhalen van het toestel.
|