De eerste Belgische F-35 is van de band gerold in de fabriek van Lockheed-Martin in Fort Worth. “Een belangrijke stap om onszelf te beschermen in de toekomst” , volgens premier Alexander De Croo (Open VLD).
In Texas doen ze niet aan sober. In een opgetuigde zaal vol militairen en hoogwaardigheidsbekleders werd de eerste Belgische F-35 officieel voorgesteld. Met bliksem en donderslagen in de zaal vlak voor de officiële “reveal”.
Dik vijf jaar na de bestelling – toen nog onder de regering-Michel – is de nieuwste generatie gevechtsvliegtuigen nu dus echt in aantocht. De F-35 moet de F-16’s na tientallen jaren trouwe dienst vervangen. Die krijgt nog even uitstel, het duurt nog wel even voor het eerste vliegtuig effectief in België aankomt. Wat in Fort Worth van de band rolde, is de hardware. De software die het vliegtuig moet aansturen, moet nog geüpload worden. En zoals in nagenoeg elk bedrijf loopt Lockheed-Martin daar vertraging op.
Alles bijeen zal België 3,4 miljard euro ophoesten voor de aankoop van de toestellen. Maar er staat ook iets tegenover. De Belgische industrie wil haar graantje meepikken van de baten. Ze zijn al zeker van 2 miljard euro aan contracten, en er zit nog ongeveer een miljard euro aan te komen. “Onze deelname aan de F-16 heeft ertoe geleid dat we in ons land een defensie-industrie hebben kunnen uitbouwen en we hebben de aankoopprijs volledig teruggekregen”, zegt premier Alexander De Croo (Open VLD). In werkelijkheid zal de investering wellicht nog veel meer opbrengen. Want het is onmogelijk te zeggen welke toepassingen er nog precies uit kunnen volgen. Neem het bedrijf SABCA, goed voor een contract met Lockheed-Martin van 500 miljoen euro, voor vleugelonderdelen. Die vind je ondertussen ook in bijna elk nieuw burgerlijk vliegtuig terug.
(Lees verder onder de grafiek)
Naadloos samenwerken
Al was het maar omdat België lang niet het enige Europese land is dat voor de F-35 koos. Het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Duitsland… En hoe meer landen met hetzelfde toestel werken, hoe makkelijker het samenwerken. Om nog van te zwijgen van alle spitstechnologie die de Amerikanen erin gepropt hebben, zodat de toestellen informatie met elkaar kunnen uitwisselen over lange afstanden.
“Dat stelt ons in staat om naadloos met andere landen samen te werken”, zegt stafchef admiraal Michel Hofman, de grote baas van Defensie zeg maar. “Hiermee stapt België mee in een vloot van bijna 700 F-35’s die in Europa zullen vliegen.”
De Croo geeft hem gelijk. “De aankoop van deze vliegtuigen stelt ons in staat om ons in de toekomst te kunnen blijven verdedigen. De laatste twee jaar hebben getoond dat zoiets geen evidentie is. Nu geven we onze mensen het materiaal dat ze verdienen om dat te doen.” Hij zal wel nog even op zijn tanden moeten bijten. In de loop van 2024 krijgen de piloten van de luchtmacht hun opleiding. Pas tegen 2025 komen de eerste toestellen in België aan. Eerst in Florennes, bij Namen, vanaf 2027 ook in Kleine Brogel.
Nog niet genoeg
Het is daarom dat België pas vanaf 2025 aan Oekraïne beloofd heeft om F-16’s te leveren. Zolang de nieuwe vliegtuigen niet in het land zijn, hebben we de oude vliegtuigen nodig om aan onze NAVO-verplichtingen te voldoen, zoals beschermingsmissies in de Baltische staten.
Hoe dan ook is met de aankoop van de F-35’s een einde gekomen aan dertig jaar desinvestering in defensie. En voor de NAVO is het nog niet genoeg. Daar willen ze dat België zo snel mogelijk minstens 2 procent van het bbp aan defensie besteedt. In de huidige plannen komen we daar pas in 2035. De Croo laat het niet aan zijn hart komen. “Het is duidelijk dat de Defensie-uitgaven zullen blijven stijgen.”
|